شفته آهک به عنوان یک ماده پرکاربرد در بسیاری از حوزه‌ها، از جمله ساخت و ساز، صنعت، و محافظت از محیط زیست، نقش اساسی ایفا می‌کند. در صنعت ساختمان، آهک به عنوان یک عنصر کلیدی در تهیه مصالحی نظیر سیمان، آجر ماسه آهکی و حتی در فرآیندهای مربوط به شیشه‌سازی و تولید فولاد به کار می‌رود. این ماده به دلیل خواص منحصربه‌فردش، در افزایش دوام و مقاومت مصالح ساختمانی نقش مؤثری دارد.
همچنین، در زمینه آسفالت‌ریزی و تثبیت بستر کانال‌ها، شفته آهک به عنوان یک راهکار مطمئن برای پایدارسازی و جلوگیری از فرسایش خاک به کار گرفته می‌شود. این کاربرد در حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی مانند جاده‌ها و کانال‌های آبی اهمیت ویژه‌ای دارد.
در صنعت آب نیز، آهک به عنوان یک ماده تصفیه‌کننده استفاده می‌شود که به بهبود کیفیت آب و حذف ناخالصی‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، در صنایع غذایی، آهک در تهیه قند از نی‌شکر کاربرد دارد که نشان‌دهنده تنوع و گستردگی استفاده از این ماده است.
یکی دیگر از کاربردهای مهم شفته آهک، استفاده به عنوان جایگزینی برای خاکریز در پشت سازه‌هاست که به استحکام بیشتر و محافظت از سازه‌ها در برابر عوامل محیطی کمک می‌کند. همچنین، این ماده در پر کردن درزها و ترمیم لایه‌های خاکی نیز مفید است.
نکته قابل توجه دیگر، استفاده از آهک در دباغی پوست و تهیه ظروف چینی و شیشه‌های معمولی است که نشان از کاربردهای صنعتی و تخصصی آن دارد. در نهایت، تهیه ساروج با استفاده از آهک، یکی دیگر از روش‌های سنتی است که در ساختمان‌سازی‌های قدیمی مورد استفاده قرار می‌گرفت و همچنان به عنوان یک ماده با دوام و مقاوم شناخته می‌شود.
تهیه و استفاده از ملات شفته آهک
ابتدا آهک را با دقت الک کنید تا از شر ضایعات، سنگ‌ها و دیگر مواد درشت موجود در آن خلاص شوید و در نهایت پودری یکدست به دست آید.
سپس، نسبت دقیق اختلاط آهک، ماسه و آب را تعیین کنید. این نسبت بسته به نرمی یا سختی خاک محل توسط فردی با تجربه تعیین می‌شود. نخست، مواد خشک را با یکدیگر ترکیب کرده و سپس آب را به آنها اضافه نمایید. این فرآیند باید مستقیماً در محل پروژه انجام پذیرد، زیرا در صورت انتقال، ملات شفته آهکی سفت شده و دیگر قابل استفاده نخواهد بود. در این مرحله، ممکن است نیاز به اجاره ابزار های خاصی برای میکس و اعمال ملات داشته باشید.
مدت زمان خشک شدن شفته آهک
پس از انجام شفته ریزی، باید حداقل یک شبانه‌روز به ملات فرصت خشک شدن داده شود و در این مدت از انجام هرگونه ساخت و ساز بر روی آن خودداری گردد.
در این فاصله زمانی، مراقبت‌های لازم برای حفظ رطوبت ملات شفته آهکی بسیار حیاتی است. این امر می‌تواند شامل پوشاندن سطح با نایلون یا مرطوب نگه داشتن آن با آب‌پاشی متناوب باشد تا از ترک خوردن ملات جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که فرآیند خشک شدن و گیرایی کامل ملات شفته آهکی می‌تواند بسته به شرایط آب و هوایی، تا چندین روز طول بکشد.
پس از اطمینان از خشک شدن کامل ملات، می‌توانید پروژه‌های ساخت و ساز را بر روی آن آغاز کنید. اما توجه داشته باشید که قبل از بارگذاری سنگین یا اجرای سازه‌های سنگین، باید از استحکام و مقاومت کافی ملات اطمینان حاصل کنید.
همچنین، در صورت استفاده از شفته آهکی در مناطقی با شرایط خاص مانند مناطق بسیار مرطوب یا بارانی، توصیه‌های اضافی را برای حفاظت و نگهداری در نظر بگیرید. به عنوان مثال، استفاده از افزودنی‌های خاص برای افزایش مقاومت ملات در برابر شرایط نامساعد می‌تواند گزینه‌ای مؤثر باشد.
در نهایت، همواره اهمیت دارد که روند شفته ریزی و نگهداری از ملات تحت نظر فردی با دانش فنی و تجربه کافی انجام گیرد تا اطمینان حاصل شود که کلیه مراحل به درستی و با رعایت استانداردهای لازم انجام می‌شوند.
انواع شفته ساختمان
شفته ساختمان بر اساس نوع ترکیبات و کاربردهای آن به چند دسته تقسیم می‌شود. شفته آهک معمولی، ترکیبی از آهک، خاک و آب است که برای زیرسازی کف، پی‌سازی و جاده‌سازی به کار می‌رود. شفته سیمانی، با افزودن سیمان به ترکیب، مقاومت بیشتری داشته و در سازه‌های سنگین‌تر یا مناطقی با رطوبت بالا استفاده می‌شود. شفته گچی نیز برای پروژه‌های کوچک‌تر و داخلی که نیازی به مقاومت زیاد ندارند، به‌کار می‌رود. انتخاب نوع مناسب شفته ساختمان به نوع سازه و شرایط محیطی وابسته است.
