آهک مرده نوعی اهک پودری است که دارای کاربرد های مختلفی در صنایع ساختمان سازی و راه و ... می باشد. این محصول از فراوری سنگ آهک تولید می شود و برای تولید اهک مرده نیاز به اعمال حرارت بسیار بالا در کوره های آهک‌پزی می باشد.
آهک مرده همان آهک هیدارته است که دارای فرمول شیمیایی هیدروکسید کلسیم می باشد. این ماده بر خلاف آهک زنده ، در صورتی که با آب ترکیب شود ، واکنشی از خود به نمایش نمی گذارد یعنی نه حرارتی تولید می کند و نه خاصیت ضدعفونی کنندگی خاصی دارد. به همین دلیل آن را اهک مرده می نامند. از این نوع آهک بیشتر برای تولید آب آهک استفاده می شود که دارای مزایای زیادی در ساخت و ساز است. برای مثال ، بهترین ماده برای درز گیری آسفالت به خصوص در مناطقی که دارای خاک رسی می باشد است. همچنین برای شفته کاری و ساخت پی و فنداسیون به صورت گسترده ای مصرف می شود زیرا مقاومت زیادی برای حفظ وزن ساختمان ها و سازه ها دارد. آهک مرده نوعی اهک پودری است که دارای کاربرد های مختلفی در صنایع ساختمان سازی و راه و ... می باشد. این محصول از فراوری سنگ آهک تولید می شود و برای تولید اهک مرده نیاز به اعمال حرارت بسیار بالا در کوره های آهک‌پزی می باشد.
آهک مرده (آهک هیدراته) چیست؟
آهک مرده که با نام علمی کلسیم هیدروکسید (Ca(OH)₂) شناخته می‌شود، محصول نهایی واکنش آهک زنده (کلسیم اکسید - CaO) با آب است. این ماده به صورت پودری سفید رنگ و نرم وجود دارد و برخلاف آهک زنده، واکنش شدیدی با آب نشان نمی‌دهد.
چرا به آن "آهک مرده" می‌گویند؟
این نام به دلیل از دست دادن خاصیت واکنش‌پذیری شدید آهک زنده پس از ترکیب با آب به آن داده شده است. در واقع آهک زنده پس از ترکیب با آب "می‌میرد" و به ماده‌ای پایدارتر تبدیل می‌شود.
ویژگی‌های کلیدی آهک مرده:
- حالت فیزیکی: پودر نرم و سفید رنگ
- انحلال پذیری: کم در آب (تنها 1.65 گرم در لیتر در آب سرد)
- خاصیت: قلیایی متوسط (pH حدود 12.4)
- تفاوت با آهک زنده: عدم تولید حرارت در تماس با آب
کاربردهای اصلی آهک مرده:
صنعت ساختمان
- تولید ملات آهکی
- ساخت سفیدکاری دیوارها
- تثبیت خاک زیرسازی
تصفیه آب و فاضلاب
- تنظیم pH
- حذف فلزات سنگین
- ضدعفونی کننده
صنایع غذایی
- فراوری شکر
- تهیه مربا و ترشی
- آماده‌سازی ذرت برای تولید نان
کشاورزی
- اصلاح خاک‌های اسیدی
- تأمین کلسیم مورد نیاز گیاهان
صنایع شیمیایی
- تولید رنگ
- ساخت پلاستیک‌ها
- تولید سفیدکننده‌ها
تهیه آهک مرده:
فرمول شیمیایی تولید:
CaO (آهک زنده) + H₂O → Ca(OH)₂ (آهک مرده) + گرما
این فرآیند که به آن "شکفته شدن آهک" می‌گویند، معمولاً در کارخانه‌های آهک انجام می‌شود.
نکات ایمنی
اگرچه آهک مرده از آهک زنده کم خطرتر است، اما:
- می‌تواند باعث تحریک پوست و چشم شود
- استنشاق آن ممکن است مشکلات تنفسی ایجاد کند
- بهتر است با دستکش و ماسک با آن کار کرد